Diagram procesu jest jednym z trzech podstawowych dokumentów tworzonych przez zakład produkcyjny podczas nowego uruchomienia. Pozostałe z nich to Plan Kontroli oraz PFMEA. Dodatkowo zalicza się on do siedmiu podstawowych narzędzi jakościowych.
Dokument można pobrać bezpłatnie ze strony z możliwością modyfikacji.
Nazywamy go również schematem blokowym procesu lub schematem przebiegu procesu.
Diagram procesu jest ogólnym narzędziem, które można dostosować do wielu różnych celów i można go używać do opisywania różnych procesów, takich jak proces produkcyjny albo plan projektu. Jest to także wspólne narzędzie do analizy procesów.
Diagram procesu jest narzędziem, które może obejmować sekwencję działań, materiały lub usługi (wejścia i wyjścia), decyzje do podjęcia, zaangażowane osoby oraz czas poświęcony na każdy krok lub pomiary procesu. Wszystko to służy kompleksowemu zobrazowaniu funkcji i struktury danego procesu. Jest obrazem poszczególnych etapów procesu w kolejności sekwencyjnej.
Diagram procesu – kiedy stosować
W przypadku branży motoryzacyjnej odpowiedź jest bardzo prosta, ponieważ jest on stosowany zawsze razem z Planem Kontroli oraz PFMEA. W trakcie zaawansowanego planowania jakości wyrobu pierwsza wersja diagramu jest przygotowywana w pierwszej fazie APQP „I. Planowanie i identyfikacja celu”.
Natomiast w fazie „III. Projekt i rozwój procesu”powinno się stworzyć finalną wersję. W zależności od wymaganego poziomu przedłożenia części do zatwierdzenia klienta PPAP/PPA/PE, należy uwzględnić właśnie tą wersję diagramu.
Dodatkowo jest on stosowany w celu:
- zrozumienia, jak przebiega proces
- przestudiowania potencjalnego proces doskonalenia
- komunikowania innym, jak przebiega proces (w tym m. in. przedstawicielowi klienta)
- poprawy komunikacji między osobami zaangażowanymi w ten sam proces
- udokumentowania procesu planując dany projekt
Diagram procesu – podstawowe symbole
– Element procesu. Prostokąt zawiera opis. Zwykle z wychodzi z niego tylko jedna strzałka.
– Kierunek przepływu z jednego kroku lub decyzji do drugiego.
– Bramka decyzyjna na podstawie pytania. Pytanie jest umieszczone w rombie. Z rombu wychodzi więcej niż jedna strzałka, z których każda wskazuje kierunek, w jakim przebiega proces uzyskania odpowiedzi na pytanie. Często odpowiedzi brzmią „tak” i „nie”.
– Opóźnienie lub czekanie.
– Link do innej strony lub innego schematu blokowego. Ten sam symbol na drugiej stronie wskazuje, że tam przepływ jest kontynuowany.
– Wejście lub wyjście.
– Operacja manualna.
Poniżej przedstawiono przykład zastosowania powyższych symboli.
Schemat 1. Przykład praktycznego zastosowania diagramu procesu.
Dodatkowe informacje uwzględniające wymagania klientów
Podczas tworzenia diagramu, kiedy klienci określają operacje związane z wytwarzaniem charakterystyk bezpieczeństwa, musimy wprowadzić dodatkowe rozróżnienie w porównaniu do pozostałych procesów.
Oprócz tego w trakcie uwzględniania operacji dotyczących naprawy lub przeróbek (patrz wymaganie IATF. 8.7.1.4 Nadzór nad wyrobem przerabianym oraz 8.7.1.5. Nadzór nad wyrobem naprawianym) w diagramie przepływu należy uwzględnić pętlę sprzężenia zwrotnego przedstawiającą, gdzie dany wyrób po naprawie lub przeróbce będzie wracał do standardowego procesu produkcyjnego.
Inny element, który powinien zawierać diagram przepływu, to informacja o procesach produkcyjnych realizowanych poza zakładem produkcyjnym. Do najczęstszych z nich należą: malowanie, nawęglanie, cynkowanie oraz hartowanie.
Musimy też pamiętać o wymaganiach specyficznych klientów.
Dokument ten nie jest tworzony tylko raz. Podobnie jak Plan Kontroli oraz PFMEA, powinniśmy go przeanalizować w przypadku wystąpienia reklamacji, planowanej zmiany lub możliwości optymalizacji zgodnie z filozofią Lean.
Na stronie „Bezpłatne narzędzia” można bezpłatnie pobrać automatyczny formularz diagramu Pareto z możliwością edycji.
Nazwa dokumentu: Diagram Procesu – formularz Excel
