Pierwszym i najważniejszym punktem, jeżeli mówimy o roli personelu w kontekście VDA 19 jest świadome wsparcie zespołu zarządzającego dla zasad utrzymania i ciągłego doskonalenia wymagań czystości.
Czynniki wpływające na czystość które są związane z personelem podzielone zostały na pięć rozdziałów:
- Podstawowe zasady
- Szkolenia/kwalifikacje
- Części garderoby
- Obsługa
- Utrzymywanie miejsc pracy w czystości
VDA 19 Czystość Techniczna – kompetencje personelu
Wymagania VDA 19 dotyczą każdego pracownika w łańcuchu produkcyjnym, od operatora maszyny, operatora montażowego aż do pracownika logistycznego pracującego na magazynie czy w dziale dostaw. Znajomość wymagań dotyczy także firm zewnętrznych np.: firmy regularnie sprzątającej obszar produkcji lub firmy montażowej instalującej nową linię.
Kierownicy obszarów muszą przeanalizować potencjalny wpływ takich prac na czystość i opracować instrukcję dla zewnętrznych wykonawców. Wiedza personelu musi głównie wynikać i zostać zaprojektowana w oparciu o wymagania Klienta i ich przeniesienie na produkt, proces i technologie w organizacji. Jakie bazowe punkty powinien zawierać kurs dla pracownika:
- Dane historyczne, najważniejsze aspekty czystości dla produktu i procesu
- Identyfikacja wpływu i skutków zanieczyszczeń na cały system
- Szczegółowa demonstracja całego łańcucha procesu
- Demonstracja zmierzonych cząstek zanieczyszczeń
- Nazewnictwo / wizualizacja defektów oraz ich kosztów dla organizacji
- Zdjęcia specyficznych przypadków OK/NOK
- Komunikacja indywidualna z pracownikami na temat znaczenia zanieczyszczeń
- Instrukcje operacyjne i kontrole dotyczące całego łańcucha procesu
- Certyfikat uczestnictwa w szkoleniu
VDA 19 w kontekście wymagań dla odzieży
W kontekście personelu w VDA 19 ważną rolę odgrywa aspekt części garderoby, ubranie pełni różne funkcje z punktu widzenia zachowania czystości technicznej:
- Ilość meszków generowanych przez ubranie można znacznie zredukować poprzez stosowanie elementów garderoby wyprodukowanych z odpowiednich materiałów
- Jeżeli części garderoby są noszone tylko w strefie czystej, przenoszenie cząstek z obszarów zanieczyszczonych jest mniejsze
- Zakrywając skórę i włosy zmniejsza się ilość cząstek pochodzenia ludzkiego emitowanych do środowiska
- Rodzaj odzieży noszonej w strefie czystej różni się od odzieży noszonej w miejscach niekontrolowanych; dzięki temu personel jest bardziej świadomy specjalnych zasad, wymagań
i obowiązków dotyczących czystości - W zakładach montażowych o wysokim odsetku pracowników, noszenie odzieży o niskiej zawartości „kłaczków” może znacznie zmniejszyć poziom kurzu i „kłaczków”
Czystość podczas standardowych czynności operacyjnych
W temacie obsługi bardzo istotnym aspektem jest ryzyko przeniesienia cząstek z potencjalnie zanieczyszczonych powierzchni na produkt. Dotyczy to generalnie pracowników zajmujących się wrażliwymi powierzchniami funkcjonalnymi produktów.
Najważniejsza kwestia to: zakaz kontaktu z potencjalnie zanieczyszczonymi powierzchniami, które nie są związane z wykonywanym zadaniem / planowaną sekwencją prac. Planowanie sekwencji pracy musi przebiegać bardzo ostrożnie aby uniknąć projektowania zadań w których występuje ryzyko przenoszenia zanieczyszczeń. Potencjalnie zanieczyszczone powierzchnie:
- Zużyte ściereczki do wycierania
- Podłoga, obuwie
- Opakowania zewnętrzne
- Powierzchnia pojemników (np.: pojemniki załadunkowe, podajniki wibracyjne)
- Narzędzia, taśmy, podajniki obrabianych produktów
- Powierzchnie stanowiska pracy
- Komponenty o niższej klasie czystości
- Górne powierzchnie obudów maszyn, półek magazynowych, szaf magazynowych
Przykłady przenoszenia zanieczyszczeń można znaleźć dużo częściej w rzeczywistym procesie produkcyjnym niż przewidywano podczas jego planowania. W takich przypadkach największy potencjał dla procesu ciągłego doskonalenia (często przy użyciu stosunkowo prostych środków) ma wyszkolony, zmotywowany pracownik, proaktywnie myślący w trakcie wykonywania swoich obowiązków.
Utrzymanie czystości stanowiska pracy zależy w dużej mierze od świadomości pracownika, odpowiedzialny zespół zarządzający musi zadbać o to by pracownik był odpowiednio przygotowany do pracy w strefie czystej. Dla przykładu używanie sprężonego powietrza jest niedozwolone, zamiast tego zaleca się instalacje systemów ssących lub odkurzaczy.
Świadomość pracownika to słowo klucz w aspekcie roli personelu dla utrzymania i ciągłego doskonalenia czystości.
Źródło:
- VDA 19.2 Technical cleanliness in assembly (1 wyd. 2010)
Marcin Najdek
Zobacz także wywiad:
